Pompa ciepła. Co to jest i jak działa pompa ciepła.

Pompa ciepła jest nowoczesnym, bardzo efektywnym, energooszczędnym urządzeniem grzewczym wykorzystującym  ciepło skumulowane w otoczeniu pochodzące z promieniowania słonecznego.

W artykule:

• 10 najważniejszych faktów o pompie ciepła
• Dlaczego warto zainwestować w pompę ciepła
• Montaż i uruchomienie pompy ciepła – oferta RohaEnergy
• Wybierz powietrzną pompę ciepła
• Ile można zaoszczędzić na pompie ciepła montując rekuperację
• Jak wybrać markę pompy ciepła
• Zanim zdecydujesz o wyborze systemu grzewczego
• Rodzaje centralnego ogrzewania
• Jaką pompę ciepła wybrać
• Co to jest dolne źródło pompy ciepła
• Jak ważne jest dolne źródło pompy ciepła
• Czym kierować się wybierając dolne źródło dla gruntowej pompy ciepła
• Idealne górne źródło dla pompy ciepła     

Korzyści z pompy ciepła

Jak wybrać markę pompy ciepła

Dokonując wyboru pompy ciepła należy kierować się przede wszystkim parametrami technicznymi urządzenia i ich zastosowaniem w praktyce.

Zalecamy zwrócić uwagę na:

• innowacyjność zastosowanych rozwiązań,
• wysokie parametry techniczne,
• przyjazność dla użytkownika,
• kompaktowość urządzenia.

Inżynierowie RohaEnergy poddali dokładnej analizie czołowych producentów urządzeń na rynku i kierując się powyższymi zasadami, wybrali następujących dostawców i ich urządzenia:

Montaż i uruchomienie pompy ciepła

Oferta RohaEnergy obejmuje dostarczenie, montaż oraz uruchomienie pompy ciepła czterech starannie wybranych producentów: Kaisai, Fujitsu, De Dietrich, Daikin. Sprawdź, jakie parametry urządzeń oferują.

Pompa ciepła KAISAI sprawdzona w naszych warunkach klimatycznych

Najważniejsze cechy pomp ciepła KAISAI
Kraj produkcji	Chiny
Zakres mocy	6 – 16 kW
Czynnik chłodniczy	R32
Sprężarka	Inwenter
Zasilanie (ilość faz)	1F/3F
Zakres pracy dla temperatur zewnętrznych	-15°C
Zakres pracy pompy ciepła na ogrzewanie	+25°C do +65°C
Zakres pracy pompy ciepła na CWU	+30°C do +60°C
Dostępne w wersji z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej o pojemności	190 lub 240 l
Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewanych pomieszczeń w zależności od modelu (Temp. zasilania +55°C / +35°C)	130% – 137%
Gwarancja – podstawowa / możliwość wydłużenia	3 – 5lat*
Nowoczesna automatyka z czytelnym wyświetlaczem	TAK
Grzałka elektryczna (podgrzewacz pomocniczy) w zależności od modelu	3 – 9 kW
Głośność jednostki zewnętrznej w zależności od modelu (poziom mocy akustycznej)	58 – 68 dB
Innowacyjna konstrukcja wentylatora i silnika w jednostce zewnętrznej ogranicza zużycie prądu i zmniejszenie hałasu	TAK
Klasa efektywności energetycznej dla Tz 35°C/55°C	A+++ / A++
Funkcja dezynfekcji zasobnika CWU temp 70°C	TAK
Rozmrażanie modułu zewnętrznego energią wyprodukowaną przez pompę ciepła lub przez grzałkę	TAK
Obsługa pompy za pośrednictwem aplikacji	TAK
Bezpośredni serwis producenta urządzenia w całej Polsce	TAK
Spełnia warunki programu „czyste powietrze”	TAK

Pobierz kartę techniczną pompy ciepła KAISAI SPLIT

Pobierz kartę techniczną pompy ciepła KAISAI KSM

Pompa ciepła FUJITSU japońska technologia

Najważniejsze cechy pomp ciepła FUJITSU
	Comort	High Power
Kraj produkcji	Japonia
Zakres mocy	5-10 kW	11-16 kW
Czynnik chłodniczy	R32	R410
Sprężarka	Inwenter	Inwenter
Zasilanie (ilość faz)	1F	1F/3F
Zakres pracy dla temperatur zewnętrznych	-20°C	-25°C
Zakres pracy pompy ciepła na ogrzewanie	+55°C	+60°C
Zakres pracy pompy ciepła na CWU	+55°C	+55°C
Dostępne w wersji z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej o pojemności	190 L	190 L
Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewanych pomieszczeń w zależności od modelu (Temp. zasilania +55°C / +35°C)	125% – 178%	112% – 154%
Gwarancja – podstawowa / możliwość wydłużenia	5 lat	5 lat
Nowoczesna automatyka z czytelnym wyświetlaczem	TAK	TAK
Grzałka elektryczna (podgrzewacz pomocniczy) w zależności od modelu	3 kW	6 – 9 kW
Głośność jednostki zewnętrznej w zależności od modelu (poziom mocy akustycznej)	57 – 62 dB	68 – 72 dB
Innowacyjna konstrukcja wentylatora i silnika w jednostce zewnętrznej ogranicza zużycie prądu i zmniejszenie hałasu	TAK	TAK
Klasa efektywności energetycznej dla Tz 35°C/55°C	A+++/A++	A++/A+
Funkcja dezynfekcji zasobnika CWU temp 70°C	TAK	TAK
Rozmrażanie modułu zewnętrznego energią wyprodukowaną przez pompę ciepła lub przez grzałkę	TAK	TAK
Obsługa pompy za pośrednictwem aplikacji	TAK	TAK
Bezpośredni serwis producenta urządzenia w całej Polsce	TAK	TAK
Spełnia warunki programu „czyste powietrze”	TAK	TAK

Pobierz kartę techniczną pompy ciepła FUJITSU

Pompa ciepła DE DIETRICH siła japońskiej i europejskiej technologii

Najważniejsze cechy pomp ciepła De Dietrich
	Alezio S R32	HPI S
Kraj produkcji	Japonia / Niemcy
Zakres mocy	4,5-8 kW	4-27 kW
Czynnik chłodniczy	R32	R410
Sprężarka	Inwenter	Inwenter
Zasilanie (ilość faz)	1F/3F	1F/3F
Zakres pracy dla temperatur zewnętrznych	-15°C / -20°C	-15°C / -20°C
Dostępne w wersji z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej o pojemności	177 L	NIE
Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewanych pomieszczeń w zależności od modelu (Temp. zasilania +55°C / +35°C)	121% – 178%	121% – 189%
Gwarancja – podstawowa / możliwość wydłużenia	5 lat	5 lat
Nowoczesna automatyka z czytelnym wyświetlaczem	TAK	TAK
Grzałka elektryczna (podgrzewacz pomocniczy) w zależności od modelu	3-9 kW	2-12 kW
Głośność jednostki zewnętrznej w zależności od modelu (poziom mocy akustycznej)	58 – 59 dB	58 – 69 dB
Innowacyjna konstrukcja wentylatora i silnika w jednostce zewnętrznej ogranicza zużycie prądu i zmniejszenie hałasu	TAK	TAK
Klasa efektywności energetycznej dla Tz 35°C/55°C	A+++/A++	A+++/A++(A+)
Funkcja dezynfekcji zasobnika CWU temp 70°C	TAK	TAK
Rozmrażanie modułu zewnętrznego energią wyprodukowaną przez pompę ciepła lub przez grzałkę	TAK	TAK
Obsługa pompy za pośrednictwem aplikacji	TAK	TAK
Bezpośredni serwis producenta urządzenia w całej Polsce	TAK	TAK
Spełnia warunki programu „czyste powietrze”	TAK	TAK

Pobierz kartę techniczną pompy ciepła ALESIO S R32

Pompa ciepła DAIKIN Altherma czołowy japoński producent pomp ciepła

Najważniejsze cechy pomp ciepła Daikin
	Althrema 3R ERGA-E	Altherma 3R ERLA-D
Kraj produkcji	Japonia
Zakres mocy	4-8 kW	11-16 kW
Czynnik chłodniczy	R32	R32
Sprężarka	Inwenter	Inwenter
Zasilanie (ilość faz)	1F	1F/3F
Zakres pracy dla temperatur zewnętrznych	-25°C	-25°C
Zakres pracy pompy ciepła na ogrzewanie	+15°C do +65°C	+18°C do +60°C
Zakres pracy pompy ciepła na CWU	+10°C do +60°C	+10°C do +60°C
Dostępne w wersji z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej o pojemności	180 lub 230 l	180 lub 230 l
Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewanych pomieszczeń w zależności od modelu (Temp. zasilania +55°C / +35°C)	127% – 179%	126% – 181%
Gwarancja – podstawowa / mozliwość wydłużenia	5 – 10lat*	5 – 10lat*
Nowoczesna automatyka z czytelnym wyświetlaczem	TAK	TAK
Grzałka elektryczna (podgrzewacz pomocniczy) w zalezności od modelu	6 – 9 kW	6 – 9 kW
Głośność jednostki zewnętrznej w zależności od modelu (poziom mocy akustycznej)	58 – 62 dB	58 – 62 dB
Innowacyjna konstrukcja wentylatora i silnika w jednostce zewnętrznej ogranicza zużycie prądu i zmniejszenie hałasu	TAK	TAK
Klasa efektywności energetycznej dla Tz 35°C/55°C	A+++/A++	A+++/A++
Funkcja dezynfekcji zasobnika CWU temp 70°C	TAK	TAK
Rozmrażanie modułu zewnętrznego energią wyprodukowaną przez pompę ciepła lub przez grzałkę	TAK	TAK
Obsługa pompy za pośrednictwem aplikacji	TAK	TAK
Bezpośredni serwis producenta urządzenia w całej Polsce	TAK	TAK
Spełnia warunki programu „czyste powietrze”	TAK	TAK

Pobierz kartę techniczną pompy ciepła Daikin 3R

Co to jest pompa ciepła

Pompa ciepła, wykorzystując i przetwarzając energię, zasila instalację grzewczą budynku oraz przygotowuje ciepłą wodę użytkową korzystając w znakomitej większości z odnawialnego źródła energii z otoczenia! 

Pompa ciepła jest w stanie ogrzać cały dom oraz podgrzać dla niego gorącą wodę przez cały rok, również zimą.

Praca pompy ciepła jest komfortowo cicha, a pobór energii elektrycznej, którą wykorzystuje do zasilania i którą wspomaga się w okresach bardzo niskich temperatur zewnętrznych, jest niewielki.

Aż 75% ciepła w urządzeniu zasilanym z powietrza generowane jest ze źródła odnawialnego. 25% pochodzi ze sprężarki zasilanej przez prąd. 

Jak działa pompa ciepła

Podstawowymi elementami urządzenia pompy ciepła jest:

• sprężarka
• skraplacz
• zawór rozprężny
• parownik

By lepiej zrozumieć, jak pracuje pompa ciepła i skąd pozyskuje energię, warto od początku pamiętać, że ciepło występuje również w bardzo niskiej temperaturze, aż do zera absolutnego -273,15 °C (0 K).

Dlatego niskie temperatury panujące w zimie nie są pompie ciepła straszne i nawet z nich jest ona w stanie pozyskać energię.

Urządzenie pompy ciepła wykorzystuje zjawiska fizyczne towarzyszące zmianom stanu skupienia oraz zjawisko sprężania i rozprężania gazów oraz związane z nimi zmiany temperatur.

Obecna w pompie ciecz, która krąży w jej wnętrzu, zwana czynnikiem roboczym, wrząc pod niskim ciśnieniem na zewnątrz budynku w niskiej temperaturze, pobiera tam ciepło. Wzrasta wtedy zarówno temperatura, jak i ciśnienie, a dzięki sprężarce czynnik zmienia postać na gazową.

Czynnik przekazywany jest następnie do skraplacza, w którym oddaje ciepło do instalacji. Czynnik, który jest teraz ciekły, przechodzi przez zawór rozprężny, gdzie następuje gwałtowny spadek ciśnienia i temperatury. Cykl  ten powtarza się.

Rodzaje pomp ciepła

Podział pomp ciepła odbywa się w zależności od rodzaju środowiska, z jakiego pompa ciepła pobiera energię.

Jeśli pompa ciepła energię pobiera z powietrza, mamy do czynienia z powietrzną pompą ciepła, jeśli dolnym źródłem zasilania jest grunt (pompa taka wymaga głębokich odwiertów), pompa ciepła jest gruntowa.

W zależności też od źródła, z jakiego pobierana jest energia, urządzenie korzysta ze zjawiska aerotermii, jeśli energia pobierana jest z powietrza lub o geotermii, jeżeli źródłem energii jest grunt.

Najbardziej popularnym i ekonomicznym rozwiązaniem, jest obecnie powietrzna pompa ciepła. Dlaczego? 

Z uwagi na stosunkowo niskie koszty montażu i zakupu oraz bezpieczeństwo montażu. Instalacja powietrznej pompy ciepła zajmuje dużo mniej miejsca, jest dużo mniej skomplikowana i bardziej kompaktowa.

W przypadku pompy powietrznej mniejszy jest też zakres koniecznych do wykonania prac instalacyjnych, dlatego np. w przypadku termomodernizacji czy wymiany ogrzewania będzie to łatwiejsze do wdrożenia rozwiązanie w zamieszkałych budynkach.

W ramach powietrznych pomp ciepła wyróżnia się:

1. pompy powietrzne typu split, które składają się z dwóch modułów – zewnętrznego, tzw. agregatu oraz wewnętrznego, tzw. hydraulicznego, wyposażonego w skraplacz i pompę obiegową
2. pompy powietrzne typu monoblock, które składają się z tylko jednego modułu montowanego na zewnątrz budynku na specjalnie do tego celu przygotowanym fundamencie

Bez względu na popularność, powietrzna i gruntowa pompa ciepła to dwa zaawansowane technologicznie urządzenia, których udział w ogrzewaniu domów na całym świecie stale rośnie. Pozwalają one ogrzać budynek przy stosunkowo niskich kosztach eksploatacji.

W połączeniu z energooszczędnym systemem wentylacji (rekuperacją) i panelami fotowoltaicznymi, stanowią trójkę najważniejszych, najbardziej pożądanych instalacji nowoczesnego, mądrego i zdrowego domu. 

POMPA CIEPŁA + REKUPERACJA + FOTOWOLTAIKA
=
ciepły, tani w eksploatacji, nowoczesny i zdrowy dom

Pompy ciepła charakteryzują:

• bardzo niskie koszty eksploatacyjne
• stosunkowo wysokie koszty inwestycyjne (w porównaniu np. do pieca gazowego, czy kotła na pelet)
• bezobsługowe, intuicyjne funkcjonowanie
• całkowite uniezależnienie się od cen dostawców gazu lub innych paliw
• brak konieczności montażu komina spalinowego (jeżeli dom z pompą ciepła będzie miał również rekuperację i nie będzie miał kominka, komina w tym domu nie będzie wcale)
• możliwość znacznego ograniczenia kosztów inwestycyjnych pompy ciepła przy montażu systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła
• bardzo wysoki komfort użytkowania
• stosunkowo szybki okres zwrotu

Ponieważ pompy ciepła to rozwiązania stosunkowo nowe i wciąż jeszcze zaliczają się do tzw. alternatywnych źródeł energii cieplnej, podchodzi się do nich z naturalną ostrożnością.

Z tego też powodu tak ważne jest, by doradztwo i wykonawstwo powierzyć firmie, która potrafi dobrać dane rozwiązanie kierując się nie tylko własną – choćby najlepszą – intuicją, ale konkretnymi, inżynierskimi obliczeniami.

10 najważniejszych faktów o pompie ciepła

1. jest w stanie samodzielnie ogrzać cały dom również zimą
2. gwarantuje gorącą wodę użytkową dla gospodarstwa domowego przez cały rok
3. działa niemal niezależnie od warunków temperaturowych powietrza zewnętrznego
4. z otoczenia pozyskuje do 75% energii (resztę trzeba dostarczyć z energii elektrycznej)
5. nie generuje spalin, ani żadnych innych zanieczyszczeń dla środowiska
6. najlepiej współpracuje z niskotemperaturowym górnym źródłem ciepła, tj. wodnym ogrzewaniem płaszczyznowym (potocznie: podłogówką)
7. tworzy duet doskonały z panelami fotowoltaicznymi, czyli układem wspomagania solarnego, które promieniowanie słoneczne przekształcają w energię elektryczną
8. doskonale wpisuje się w ideę domu niskoenergetycznego, którego użytkowanie nie jest kosztowne i wykorzystuje naturalnie dostępne zasoby energii obecne w środowisku
9. zapotrzebowanie na moc grzewczą pompy ciepła jest niższe, gdy zastosuje się energooszczędny sposób wentylowania budynków: wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła – rekuperację, która odzyskuje ciepło z raz ogrzanego powietrza
10. przyczynia się do redukcji emisji dwutlenku węgla do atmosfery

Dlaczego warto zainwestować w pompę ciepła

Pompa ciepła należy do nowoczesnych energooszczędnych instalacji, których eksploatacja jest szczególnie tania przy stosunkowo wysokich kosztach inwestycyjnych, czyli zakupowych.

Każda instalacja z pompą ciepła jest bardzo wrażliwa na parametry domu i najefektywniej działa w otoczeniu innych energooszczędnych instalacji, dlatego w domu z pompą ciepła warto zamontować wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, czyli rekuperację, która znacznie ograniczy energochłonność budynku i wspomoże pracę pompy ciepła.

Uwaga! Niskie zapotrzebowanie energetyczne budynku, które ma miejsce przy montażu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła – rekuperacji – należy koniecznie uwzględnić na etapie projektowania systemu grzewczego! 

Czy koszt pompy ciepła się zwróci

Powszechnie przyjmuje się, że opłacalna inwestycja to taka, która zwróci się w okresie nie dłuższym niż 10, maksymalnie 15 lat. W tym kontekście wszystkie instalacje grzewcze oparte na pompie ciepła są opłacalne, niezależnie z jakim alternatywnym systemem grzewczym je porównujemy.

I tak: inwestycja w gruntową pompę ciepła (PC) z sondami pionowymi dla domu o powierzchni 170 m² to koszt (liczony dla kotłowni bez instalacji wewnętrznych, które dla każdego domu – w zależności od ilości i rodzaju pomieszczeń oraz bryły budynku – są różne) około 55 000 zł – 60 000 zł, a dla pompy powietrznej około 37 000 zł.

Rocznie koszty ogrzewania PC wyniosą nas średnio 3 400 zł. Porównując to do kosztów inwestycyjnych systemu opartego na kotle gazowym na gaz ziemny, które wyniosą – razem z projektem, pozwoleniami i podłączeniem – około 20.000 zł i rocznych eksploatacyjnych: 5 500 zł, okres zwrotu wyniesie niespełna 8 lat dla PC gruntowej i tylko 4 lata dla PC powietrznej.

Czas zwrotu pompy ciepła w porównaniu z innymi źródłami ciepła

Założenia ogólne:

• Liczone dla budynków bez rekuperacji
• Podane koszty dotyczą tylko samych kotłowni bez instalacji wewnętrznej
• Przyjęto parametry ogrzewania podłogowego 37/30

Powierzchnia budynku	120 m²	170 m²		250 m²
Moc potrzebna na co + cwu	7	9		13
Dobrane moce PC (gruntowa/powietrzna) w kW	6/6	6/9	8/9	8/11	12/13
Zapotrzebowanie na energię/rok w kWh/a	18 640	24 320		32 280
Pompa ciepła gruntowa z sondami pionowymi
Koszty inwestycyjne PC gruntowej	47 442	48 487	59 452	60 402	69 152
Koszty eksploatacyjne PC gruntowej	2 545	3 367	2 970	4 066	3 880
Pompa ciepła powietrzna
Koszty inwestycyjne PC powietrznej	34 300	36 900	36 900	39 000	41 400
Koszty eksploatacyjne PC powietrznej	3 496	4 151	4 151	5 533	5 318
Gaz płynny
Koszty inwestycyjne (kotłownia)	27 630	29 000		31 000
Koszty eksploatacyjne	7 560	9 865		13 090
Okres zwrotu PC gruntowej (lata)	4,0	3,0	4,4	3,3	4,1
Okres zwrotu PC powietrznej (lata)	1,6	1,4	1,4	1,1	1,3
Gaz ziemny
Koszty inwestycyjne (kotłownia)	30 230	31 500		33 50
Koszty eksploatacyjne	4 393	5 525	–	7 110	–
Okres zwrotu PC gruntowej (lata)	9,3	7,9	10,9	8,8	11,0
Okres zwrotu PC powietrznej (lata)	4,5	3,9	3,9	3,5	4,4

Wybierz powietrzną pompę ciepła

Powietrzna pompa ciepła wykorzystuje powietrze zewnętrzne jako źródło energii.

Ciepło to – podlegając licznym procesom w urządzeniu pompy ciepła – przekazywane jest do instalacji wodnej, która zasila cały układ wodny centralnego ogrzewania oraz  podgrzewa wodę użytkową.

Warto zapamiętać! Nasilający się trend związany z coraz powszechniejszym wykorzystaniem pomp ciepła na całym świecie jako źródła ogrzewania budynków, przyczynia się do złagodzenia kryzysu i podniesienia bezpieczeństwa energetycznego nie mówiąc już o istotnej oszczędności energii i redukcji emisji dwutlenku węgla.

Ile można zaoszczędzić na pompie ciepła montując rekuperację

Rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, znacznie obniża zapotrzebowanie domu na energię potrzebną do jego ogrzewania.

Dzieje się tak dlatego, że rekuperator odzyskuje część ciepła z powietrza wyciąganego z pomieszczeń i przekazuje je do powietrza nawiewanego.

Dzięki temu dom z rekuperacją może mieć nawet o 20 EP (energii pierwotnej) mniejszą konsumpcję energetyczną.

Warto, by te zyski właściwie przełożyć na oszczędności: i to już na etapie inwestycji. Oszczędności wynikają z:

• zakupie pompy ciepła o zdecydowanie niższej mocy niż ta zaprojektowana do domu z wentylacją grawitacyjną, przy której konsumpcja energetyczna na ogrzewanie jest dużo wyższa
• płytszym (przy pionowym) lub krótszym (przy poziomym) dolnym źródle
• mniejszej ilości pętli ogrzewania płaszczyznowego

Więcej o zasadności montażu rekuperacji w domu z pompą ciepła czytaj tutaj.

W okresie użytkowania dodatkowo dochodzą jeszcze oszczędności eksploatacyjne.

Zobacz, ile zaoszczędzisz na pompie ciepła w budynku z rekuperacją i bez niej:

	bez rekuperacji	z rekuperacją
Powierzchnia domu	120 m²
Zapotrzebowanie budynku na ciepło [w kW]	6	4,75
Elementy, na których oszczędzamy przy zakupie:		[w PLN]
• o rząd wielkości mniejsze urządzenie z mniejszym COP		4 300
• krótsze odwierty (o 40 mb)		3 900
• mniej pętli ogrzewania		1 000
Oszczędności inwestycyjne razem		9 200
Oszczędności na eksploatacji przez 10-letni okres używania PC		1 200
Powierzchnia domu	170 m²
Zapotrzebowanie budynku na ciepło [w kW]	8,5	6,7
Elementy, na których oszczędzamy przy zakupie:		[w PLN]
• o rząd wielkości mniejsze urządzenie		1 500
• krótsze odwierty (o 64 mb)		6 100
• zbędny rozdzielacz dolnego źródła ze studnią (jeden odwiert)		3 000
• mniejsze rozdzielacze (o 3 obiegi)		300
• mniej pętli ogrzewania		1 000
• mniejsza automatyka (o 3 siłowniki)		400
Oszczędności inwestycyjne razem		12 300
Oszczędności na eksploatacji przez 10-letni okres używania PC		3 100
Powierzchnia domu	240 m²
Zapotrzebowanie budynku na ciepło [w kW]	12	9,5
Elementy, na których oszczędzamy przy zakupie:		[w PLN]
• o rząd wielkości mniejsze urządzenie		1 500
• krótsze odwierty (o 42 mb)		4 000
• mniejsze rozdzielacze (o 5 obiegów)		800
• mniej pętli ogrzewania		2 000
• mniejsza automatyka (o 5 siłowników)		1 000
Oszczędności inwestycyjne razem		9 300
Oszczędności na eksploatacji przez 10-letni okrez używania PC		7 500

Zanim zdecydujesz o wyborze systemu grzewczego

Analizując poszczególne systemy grzewcze warto skupić się nie tylko na kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych, ale wziąć również pod uwagę komfort użytkowania i ekologiczność.

Komfort i bezobsługowość z pewnością docenimy przez długie lata użytkowania domu, ekologiczność zaś to nie tylko moda, ale również świadome działanie w celu ochrony zasobów naturalnych i atmosfery naszej planety.

Mogłoby wydawać się, że pojedynczy dom jednorodzinny ma niewielki wpływ na ekologię, jednak w skali światowej, z trzech największych obszarów zużywających energię, to budownictwo zużywa jej najwięcej – ok. 40%.

W wykonywanych przez RohaEnergy instalacjach stosujemy kilka sposobów ogrzewania wybranych na podstawie poniższych kryteriów:

1. Ekonomiczność
   Stosujemy tylko ekonomiczne źródła energii, czyli takie, które nie są szczególnie kosztowne
2. Wygoda
   Polecamy wygodne, bezobsługowe źródła energii, czyli takie, które nie wymagają dużego zaangażowania właściciela budynku w ich uzyskanie (poza jednorazowymi czynnościami związanymi ze zbudowaniem źródła) oraz minimalizują czynności związane z ich eksploatacją,
3. Ekologia
   Uważamy, że ekologia i ochrona środowiska, w którym żyjemy są bardzo ważne i polecamy takie źródła energii, które w ogóle nie zanieczyszczają i nie eksploatują naszej planety lub robią to w niewielkim stopniu; ekologia to nie tylko brak zanieczyszczania środowiska, ale również świadome zastosowanie odnawialnych źródeł energii (OZE), do których dostęp jest nieograniczony w przeciwieństwie do źródeł nieodnawialnych (a więc dostępnych w ograniczonym czasie), np. kopalin (węgiel, olej opałowy, gaz ziemny, prąd uzyskiwany z elektrowni węglowych, gazowych lub atomowych).

Rodzaj ogrzewania (źródło ciepła)	Koszty inwestycyjne	Koszty eksploatacyjne	Komfort użytkowania (bezobsługowość)	Ekologiczność OZE	Polecane przez RohaEnergy
Węgiel	niskie	wysokie	bardzo niskie	bardzo niskie	NIE
Pelety	niskie	średnie	niski	wysoka	NIE
Gaz płynny (LPG)	niskie	wysokie	średni	średnia	NIE
Olej opałowy	wysokie	wysokie	średni	niska	NIE
Gaz ziemny	niskie	średnie	wysokie	średnia	TAK
Prąd	niskie	bardzo wysokie	wysoki	średnia	NIE
Powietrzna pompa ciepła	średnie	średnie	wysoki	wysoka	TAK
Gruntowa pompa ciepła z sondami pionowymi lub kolektorem poziomym	wysokie	niskie	wysoki	wysoka	TAK
Ogrzewanie kominkowe powietrzne/wodne *	wysokie	niskie	niski	niska	NIE

Z uwagi na powyższe najbardziej optymalnym i rekomendowanym systemem grzewczym są pompy ciepła. 

Rodzaje centralnego ogrzewania

Ogrzewanie spalinowe

Kocioł węglowy

Mimo że węgiel to wciąż jeszcze jedno z najtańszych paliw, jest to rozwiązanie, którego nie polecamy.

Jest to przestarzały i bardzo uciążliwy dla użytkownika sposób ogrzewania budynku.

Kocioł gazowy zwykły

Tradycyjny system ogrzewania budynków za pomocą kotła gazowego sprawdza się wszędzie tam, gdzie jest dostęp do gazu ziemnego, a inwestor akceptuje niestabilne ceny, wysokie koszty eksploatacyjne urządzenia, średnią ekologiczność tego rozwiązania oraz uzależnienie się od dostawców gazu.

Kocioł gazowy kondensacyjny

Tradycyjny kocioł gazowy, który – dzięki wykorzystaniu ciepła spalin – osiąga znacznie wyższą wydajność.

Skroplenie ze spalin pary wodnej daje dodatkową energię, co zapewnia sprawność na poziomie przekraczającym 100%.

Kocioł na pelety

Choć charakteryzują go niskie koszty inwestycyjne, nie polecamy.

Głównie z uwagi na stosunkowo wysokie koszty użytkowania (wyższe niż ogrzewanie gazem ziemnym) i niski komfort użytkowania (pilnowanie zapasu paliwa, zamówienia, dostawy).

Kocioł na gaz płynny/LPG

Gaz płynny to mieszanina propanu i butanu, która magazynowana jest w stanie ciekłym w zbiornikach.

Obecnie nie ma już konieczności zakupu zbiornika – można go wydzierżawić od dostawcy, od którego potem kupować będziemy paliwo. Ponosi się za to dodatkową opłatę.

Kocioł na olej opałowy

Zarówno koszty inwestycyjne (koszt zbiornika oraz instalacji olejowej), jak i eksploatacyjne są wysokie (porównywalne do kosztów użytkowania gazu płynnego), a ekologiczność bardzo niska (w procesie spalania wytwarza się dwutlenek węgla, siarki oraz azotu), dlatego ten sposób ogrzewania budynków nie jest polecany przez RohaEnergy.

Ogrzewanie kominkowe

Ogrzewania kominkowego nie polecamy jako głównego źródła ciepła w domu. Przede wszystkim z uwagi na niski komfort użytkowania.

Jako dodatkowe źródło ciepła, jest to rozwiązanie dosyć kosztowne z uwagi na fakt, że tak czy inaczej, podstawowy system grzewczy należy wykonać. Koszty rosną, gdy założymy wykonanie DGP (dystrybucję gorącego powietrza) lub kominek z płaszczem wodnym podłączonym do instalacji grzewczej.

Alternatywne źródła energii cieplnej

Pompa ciepła gruntowa

To rozwiązanie jest nowoczesne, a sama pompa ciepła jest zaawansowanym technologicznie urządzeniem, którego udział w ogrzewaniu budynków na całym świecie stale rośnie.

Pozwala ona ogrzać budynek mieszkalny przy wykorzystaniu ciepła pochodzącego z energii nagromadzonej w ziemi.

Pompa ciepła powietrzna

Szczególnie polecana i montowana przez RohaEnergy powietrzna pompa ciepła jest równie nowoczesnym i zaawansowanym technologicznie urządzeniem, jak pompa gruntowa.

Jej instalacja jest łatwiejsza niż pompy gruntowej: nie ma bowiem sondy pionowej, a zamontowana na zewnątrz jednostka pobiera powietrze odbierając z niego nagromadzone ciepło.

Ogrzewanie elektryczne.

Charakteryzują je niskie koszty inwestycyjne, bardzo wysoki komfort użytkowy i wysoka bezobsługowość. Wadą jest całkowite uzależnienie od dostaw prądu i bardzo wysokie koszty eksploatacyjne (prąd jako najwyżej przetworzona forma energii zawsze będzie najdroższy ze wszystkich źródeł energii).

Dopuszczalne jako ogrzewanie podstawowe, ale również wspomagające (np. tylko w łazience elektryczna podłogowa mata grzejna).

Jaką pompę ciepła wybrać

Pompy ciepła to urządzenia bardzo ekologiczne. Niemal całą energię potrzebną do pracy pobierają z ziemi lub powietrza i w każdym z tych przypadków jest to energia słoneczna, a więc całkowicie darmowa i odnawialna. Jedynie niewielka część energii potrzebna do pracy pompy (ok. 20-25%) pochodzi z prądu elektrycznego.

Pompy ciepła dzielą się z uwagi na źródło ciepła, z jakiego urządzenie korzysta.

Może to być:

• grunt (pompy ciepła grunt/woda)
• powietrze (pompy ciepła powietrze/woda)
• woda (pompy ciepła woda/woda)

Zastosowanie pompy ciepła jest szczególnie wygodne wszędzie tam, gdzie nie ma dostępu do gazu ziemnego. Porównując to rozwiązanie do wszystkich innych możliwych systemów: węgiel, gaz płynny, olej opałowy, prąd) pompa ciepła wypada najkorzystniej.

RohaEnergy poleca i wykonuje instalacje w oparciu o pompy ciepła powietrzne typu split. Nie polecamy natomiast pomp ciepła woda/woda – czytaj na końcu artykułu dlaczego.

Powietrzna pompa ciepła

Powietrzna pompa ciepła – w porównaniu do gruntowej pompy ciepła – jest stosunkowo tania.

Odchodzą zatem wszystkie koszty w postaci kolektora i sondy oraz odwiertów, których przy powietrznej pompie ciepła nie ma.

Ostateczna wartość inwestycji uzależniona jest niemal w całości od ceny urządzenia i jego instalacji.

Eksploatacyjnie jest to rozwiązanie porównywalne z ogrzewaniem gazem ziemnym, więc średnio lub nawet nisko kosztowe.

Produkowane obecnie powietrzne pompy ciepła charakteryzują się wysokim współczynnikiem efektywności zarówno całorocznym (COP), jak i sezonowym (SPF) i sprawują się bardzo dobrze nawet przy temperaturach do minus 25°C.

Przy niższych też oczywiście grzeją, ale zużywają nieco więcej energii elektrycznej.

Biorąc jednak pod uwagę całkowitą ilość dni w roku z temperaturami poniżej minus 25°C ogrzewanie powietrzną pompą jest bardzo efektywne i relatywnie tanie.

Komfort użytkowania powietrznej pompy ciepła jest bardzo wysoki – wykonywać należy tylko coroczne przeglądy techniczne.

Gruntowa pompa ciepła

Inwestycyjnie jest to rozwiązanie drogie. Samo urządzenie jest tańsze od powietrznej pompy ciepła, ale licząc razem z sondami pionowymi lub kolektorem poziomym wychodzi drożej.

Eksploatacyjnie gruntowa pompa ciepła jest tańsza od pompy powietrznej. Co więcej, jest również tańsza od ogrzewania węglem!

Komfort użytkowania gruntowej pompy ciepła jest bardzo wysoki, dokładnie taki, jak przy pompie powietrznej. W przypadku kolektora poziomego pod uwagę należy wziąć fakt, że nie powinno się nasadzać roślin (krzewów i drzew) na obszarze nad kolektorem, aby nie zasłaniać dostępu promieni słonecznych do gruntu.

Ekologiczność gruntowej pompy ciepła jest bardzo wysoka, wyższa nawet od powietrznej pompy ciepła, gdyż pompa ciepła gruntowa – ze względu na wyższą efektywność – potrzebuje mniej energii pochodzącej z prądu elektrycznego.

Dlaczego nie polecamy pompy ciepła woda-woda

Przede wszystkim z uwagi na:

• możliwość zmiany w czasie składu chemicznego wody oraz wzrostu jej zanieczyszczenia, co może spowodować znaczne zwiększenie kosztów użytkowania dolnego źródła i koniecznością zmiękczania wody (w skrajnych przypadkach może to stać się nieopłacalne lub wyjątkowo uciążliwe)
• brak kontroli składu chemicznego wody – znaczne pogorszenie jej parametrów może skutkować korozją wymiennika ciepła w urządzeniu, co generuje wysokie koszty naprawy
• konieczność stosowania dodatkowego wymiennika ciepła, tzw. wymiennika pośredniego
• obniżenie lustra wody, które może doprowadzić nawet do utraty dolnego źródła dla pompy ciepła (może to być spowodowane różnego rodzaju inwestycjami, które wymagają obniżenia lustra wody gruntowej z późniejszym na przykład drenażem: budowa dużego kompleksu; lub ogólnie zmiana warunków gruntowych)

Co to jest dolne źródło pompy ciepła

Każde medium – niezależnie od tego, czy jest to grunt, woda czy powietrze – posiada w sobie energię/ciepło, które można pozyskać. Warunek jest tylko jeden: temperatura medium nie może być niższa niż wynosi zero bezwzględne (czyli 0°K = minus 273,15°C).

Tak jest w teorii, w praktyce jednak opłacalne jest pozyskanie ciepła wyłącznie z takiego medium, którego temperatura wynosi powyżej minus 25°C. Ten warunek doskonale spełnia grunt, woda i powietrze, które może posłużyć jako źródło ciepła dla pompy ciepła.

Dolne źródło więc dla pompy ciepła to po prostu akumulator, z którego możemy czerpać energię, a którego zasoby ciągle się odnawiają.

Najlepszym dolnym źródłem do pozyskania tej energii jest takie, które ma najwyższą temperaturę. Do dyspozycji mamy:

• powietrze (o bardzo zmiennych parametrach dla Polski, najczęściej od minus 20°C do plus 30°C)
• grunt (jego temperatura zależy od głębokości, pory roku, czasu eksploatacji oraz jego rodzaju, a także od obecności wód gruntowych i powierzchniowych, a także wielu innych czynników; temperatura wynosi w nim zazwyczaj od plus 4°C do plus 12°C)
• wodę gruntową (która ma średnio temperaturę plus 10°C, ale ma niestety również cechy, takie jak jej skład chemiczny, które niejednokrotnie znacznie utrudniają jej eksploatację).

Kolektory poziome meandryczne

Kolektory poziome płaskie wykonuje się z rur PE o średnicy 25 lub 32 mm. Są one układane w wykopie o głębokości ok. 1,5 m, ale zawsze 20-30 cm poniżej głębokości przemarzania, nie głębiej jednak niż 2m.

Jest to zwykle kilka pętli, czyli odcinków rur o długości ok. 100-120 m (maksymalnie 150 m). Zastosowanie takich długości rur pozwala na ograniczenie kosztów tłoczenia glikolu (im dłuższa rura, tym większy opór, tym większa pompa obiegowa i większe koszty tłoczenia.

Jak ważne jest dolne źródło pompy ciepła

Jeśli już inwestor zdecyduje się na wybór gruntowej pompy ciepła, dobór prawidłowego dla budynku dolnego źródła ciepła pompy ciepła to sprawa kluczowa.

Źle dobrane, zaprojektowane i wykonane dolne źródło oznacza nieprawidłową pracę całego układu grzewczego, w skrajnych przypadkach układ ten może nie pracować wcale.

Dobór dolnego źródła powinien wynikać z kilku niezwykle istotnych danych. Należą do nich:

• zaprojektowana wielkość pompy ciepła,
• jakość gruntu,
• wilgotność gruntu,
• temperatura pracy górnego źródł,
• czas pracy pompy (wyrażony w h/rok).

Czym kierować się wybierając dolne źródło dla gruntowej pompy ciepła

Jeżeli już zdecydowaliśmy o zamontowaniu w domu systemu grzewczego opartego na gruntowej pompie ciepła, kolejną istotną decyzją jest wybór dolnego źródła ciepła, czyli akumulatora, z którego nasze urządzenie grzewcze pobierać będzie energię.

Mamy do wyboru dwa rodzaje dolnych źródeł:

• kolektor poziomy (płaski i spiralny),
• sondy pionowe.

Kiedy warto wybrać pompę ciepła z sondą pionową

• kiedy mamy małą powierzchnię działki,
• kiedy dysponujemy dużą działką, ale chcemy ją zagospodarować: wybudować na niej basen, posadzić dużo drzew lub krzewów utrudniających dostęp promieni słonecznych do gruntu lub położyć kostkę brukową,
• kiedy mamy do dyspozycji grunt skalisty – sonda pionowa ma wtedy znacząco wyższą moc, w skale z 1 mb sondy można uzyskać nawet 80 W energii,
• kiedy grunt do głębokości 2 m jest suchy i piaszczysty, o małej wilgotności, tj. małym przewodnictwie cieplnym.

Kiedy warto wybrać pompę ciepła z kolektorem poziomym

• kiedy chcemy ograniczyć koszty inwestycyjne,
• kiedy dysponujemy dużą, niezagospodarowaną działką – powierzchnia takiej działki potrzebnej do wykonania kolektora poziomego powinna wynosić aż 2/3 krotności powierzchni ogrzewanej budynku,
• kiedy grunt jest wilgotny czy gliniasty.

Idealne górne źródło dla pompy ciepła

Górne źródło to po prostu odbiornik ciepła wyprodukowanego przez pompę ciepła.

Najefektywniej, przy zastosowaniu niskotemperaturowego ogrzewania, jakim jest pompa ciepła dostarczyć je do pomieszczeń przez ogrzewanie płaszczyznowe (ścienne lub podłogowe).

Tylko to ogrzewanie potrafi pracować efektywnie na niskich temperaturach zasilania. Pozwala to na uzyskanie największej sprawności pompy i w efekcie przyczynia się do dużych oszczędności na ogrzewaniu.

Niezwykle ważną rzeczą pozostaje również ograniczenie konsumpcji energetycznej domu poprzez montaż dodatkowych systemów, które bardzo wspomogą energooszczędność domu z pompą ciepła:

1. rekuperacji – wentylacji mechanicznej z odzyskiem energii
2. paneli fotowoltaicznych, które pozyskają darmową energię elektryczną