PROJEKT – KLUCZ DO SUKCESU
Co do tego, że dobrze wykonany, oparty na rzetelnych wyliczeniach projekt każdej instalacji w domu jest wręcz niezbędny, nie mamy żadnych wątpliwości. Komu jest on potrzebny? Przede wszystkim inwestorowi i to on powinien zadbać o to, by projekt wykonać. W drugiej kolejności potrzebny jest on wykonawcy, by mógł on prawidłowo przeprowadzić wszystkie prace instalacyjne i regulacyjne.
Od wykonania precyzyjnych obliczeń inżynierskich i projektu zależy prawidłowe funkcjonowanie każdego systemu.
Przygotowanie profesjonalnego projektu każdej instalacji w obiekcie użyteczności publicznej: sklepie, kinie, przychodni zdrowia czy szkole jest oczywiste i wręcz obowiązkowe. Tylko projekt bowiem pozwala zaplanować odpowiednie parametry działania systemów i zapewnić ich prawidłową pracę. Stanowi również precyzyjne wytyczne wykonawcze. Niestety, sprawa ma się zgoła inaczej w przypadku domów jednorodzinnych i inwestorów prywatnych, którzy do przygotowania projektów instalacji w swoim domu często nie przywiązują dużej wagi. A szkoda…
Projekt grzewczy inwestor otrzymuje razem z projektem budowlanym od architekta, jednak jest to często projekt obarczony wieloma niedoskonałościami związanymi z przyjęciem przybliżonych danych.
Zawiera on zaledwie określenie sposobu grzania (grzejniki czy podłogówka), przybliżone poprowadzenie tras instalacji, określenie miejsca posadowienia grzejników i dobór źródła ciepła: określoną na podstawie ogólnych parametrów domu moc urządzenia (kotła, pompy ciepła lub innego) oraz miejsce jego montażu. Czasami znajduje się tam również tzw. rozwinięcie instalacji grzewczej wykonanej w oparciu o przybliżone moce cieplne. To jednak nie stanowi precyzyjnych wytycznych dla wykonawcy i jest obarczone ogromnym ryzykiem wystąpienia perturbacji w pracy całego układu.
Właściwie wykonany projekt zawierać powinien również obliczenia zapotrzebowania budynku na ciepło (OZC), szczegółowe obliczenia hydrauliczne, dobór armatury grzewczej (m.in. zaworów bezpieczeństwa, naczyń przeponowych), kryzowanie i regulację przepływów.
Projektant wykonując obliczenia już na tym etapie potrafi precyzyjnie dobrać temperaturę zasilania, a co za tym idzie wykonawca z dużą dokładnością może trafić z krzywą grzewczą w faktyczne potrzeby budynku. Ma to ogromne znaczenie szczególnie przy montażu pompy ciepła, kiedy podniesienie temperatury zasilania znacząco zaczyna obniżać efektywność systemu.
W przypadku kiedy mamy projekt, wykonawca od razu wie, jakie przepływy ma ustawić na poszczególnych obiegach grzewczych i nie musi robić tego kierując się wyłącznie intuicją. To zabezpieczy nas przed koniecznością kolejnych wezwań instalatora w celu regulacji systemu.
Podsumowując: projekt to nie tylko optymalizacja dobranych składowych systemu, ale również dbałość o prawidłową i najbardziej ekonomiczną jego pracę.
Dopiero w oparciu o taki dokument możemy zlecać wykonanie instalacji grzewczej z całkowitą pewnością, że nasz system grzewczy spełni nasze wymagania.
Inaczej rzecz ma się z projektem instalacji klimatyzacyjnej, którego w przeważającej części projektów domów nie ma wcale i rzadko się go wykonuje. Najczęściej bowiem wykonawca po prostu ‘na czuja’ proponuje miejsce montażu jednostek i nawiewów, konsultując się jedynie z inwestorem, który rzadko posiada szczegółową wiedzę na temat projektowania systemów klimatyzacyjnych.
Jeżeli chodzi o instalację wentylacyjną: pokutuje niestety pogląd, że projekt instalacji wentylacyjnej to wydatek, na który nie warto przeznaczać żadnych środków. Ten sposób myślenia wzmacniany jest niejednokrotnie przez architektów, którzy bardzo często unikają tematu zaprojektowania wentylacji w domku jednorodzinnym. Przecież wystarczy komin i grawitacja, a jeśli już jakieś nowomodne pomysły, to przecież połączenie kilku przewodów z centralą nie powinno stanowić większego problemu i nie ma sobie czym zawracać głowy. Nic bardziej mylnego: prawidłowe funkcjonowanie instalacji zapewnią jedynie dokładne obliczenia, a co za tym idzie dobranie odpowiednich długości i średnic przewodów. To samo dotyczy doboru samego rekuperatora: należy zwrócić się z tym do specjalisty, najlepiej z dostatecznym doświadczeniem w wykonywaniu instalacji rekuperacyjnych w domkach jednorodzinnych.
Prawidłowo wykonany projekt instalacji wentylacyjnej zawiera zarówno obliczenia wymaganych przepływów powietrza w poszczególnych pomieszczeniach, jak i rysunki techniczne z planem poprowadzenia przewodów w budynku, a obliczenia powinny być wykonane w odniesieniu do najnowszych przepisów prawa budowlanego i rozporządzeń w zakresie wentylacji obowiązujących w Polsce.
Specyfika domu wymaga również zwrócenia szczególnej uwagi na takie aspekty jak głośność instalacji wentylacyjnej, jej niezawodność i oszczędności, jakie dzięki rekuperacji można uzyskać. Niestety, ciągle jeszcze sporo firm oferujących projektowanie i montaż instalacji z rekuperatorem ma mgliste pojęcie o zasadach doboru centrali wentylacyjnej dla domu, o związkach pomiędzy jej wydajnością i sprężem a samą instalacją, co umożliwia skuteczne działanie urządzenia po jego zamontowaniu. Nagminnie zdarza się przewymiarowywanie oferowanych instalacji, choć zdarzają się również sytuacje odwrotne, gdzie klient do domu o powierzchni ok. 600 m2 i trzykrotnie większej kubaturze montuje dobraną przez pseudofachowców centralę o wydajności… 300 m3/h (minimum trzykrotnie za małą…). W efekcie przewymiarowania podczas planowania instalacji wentylacyjnej inwestor płaci dużo więcej za jej wykonanie, ponosi dodatkowe i wcale niemałe koszty eksploatacyjne w postaci wyższych opłat za energię elektryczną. Zupełnie niepotrzebnie naraża go to także na niepotrzebne dodatkowe straty ciepła w procesie nadmiernej wentylacji. Wzrasta również cena obsługi systemu (wymiana filtrów). W efekcie zyski oszczędnościowe płynące z zastosowania rekuperatora zostają skonsumowane przez nadmierne dodatkowe zużycie energii.
W momencie niedowymiarowania instalacji lub zastosowania w niej rekuperatora o sprężu zbyt małym do obliczonych potrzeb, efekt jest jeden: całość po prostu nie działa, a komfort klimatyczny w pomieszczeniach jest fatalny.
Dlatego odrębne podejście do projektowania, zarówno systemu grzewczego, klimatyzacyjnego, jak i wentylacji mechanicznej w domach jednorodzinnych jest koniecznością – warto zadbać o sporządzenie dobrego projektu wykonanego przez inżyniera z wiedzą i doświadczeniem. Na pewno przełoży się to na wysoką jakość wykonawczą i w efekcie na zadowolenie z wydatkowanych środków finansowych.
