Jak ważne są obliczenia i projekt

Czy ktoś wyobraża sobie budowę domu bez projektu? Raczej nie – i bardzo dobrze. Zbudowanie samochodu czy samolotu również wymaga projektu. Aby te obiekty (dom, samochód, samolot) działały dobrze, ktoś wyposażony w wiedzę i doświadczenie, musi najpierw zastanowić się nad poszczególnymi ich elementami, sposobem działania, wymaganiami i zaprojektować całość. Inaczej nie zadziała, albo działać nie będzie dostatecznie dobrze, a ryzyko wystąpienia katastrofy będzie ogromne. Rzecz ma się tak samo jeśli chodzi o instalacje w domu.

Każdy dom budowany jest na podstawie projektu, posiada on również zaprojektowane rozwiązania dotyczące instalacji wewnętrznych. Niestety, najczęściej nie są to rozwiązania, które ostatecznie montuje się w domu. W chwili obecnej ponad 95% projektów domów zawiera wentylację grawitacyjną jako rozwiązanie kwestii wentylacji pomieszczeń. A jednocześnie już ponad 15% nowo budowanych domów wyposażanych jest w wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła. Oznacza to, że 10% projektów ma docelowo zmieniony system wentylacyjny. Nadal najczęstszym źródłem ogrzewania domu jest kocioł gazowy i instalacja grzejnikowa lub podłogowa, a inwestorzy coraz częściej wybierają alternatywę w postaci powietrznej lub gruntowej pompy ciepła i na przykład instalacji ściennej lub sufitowej. Oznacza to konieczność absolutnego przeprojektowania tych instalacji. Jednocześnie przyznać należy, że liczące się na rynku pracownie architektoniczne posiadają w swojej ofercie jakąś część projektów domów energooszczędnych, niskoenergetycznych czy pasywnych. Zawierają już one w sobie wszystkie nowoczesne instalacje, takie jak pompa ciepła, rekuperacja, kolektory słoneczne – i są to już projekty wykonane na podstawie szczegółowych parametrów. Nie zdarza się wciąż jednak często, żeby uwzględniały one wpływ np. systemu wentylacji z odzyskiem ciepła na dobór systemu grzewczego, wykonywane są bowiem przez osobne, niezależne firmy i osoby. Gorzej ma się jednak sprawa – jak pokazuje praktyka – z projektami domów typowych. Projekty te zawierają wiele uogólnień i nieprecyzyjnych obliczeń, a wykonanie na ich podstawie instalacji wentylacyjnej czy grzewczej, obarczone jest ryzykiem popełnienia wielu błędów wykonawczych, o czym mamy okazję przekonywać się każdego dnia. czytaj więcej na temat projektu Zdecydowana większość projektów domów zawiera jednak tradycyjne rozwiązania: kocioł gazowy i system wentylacji grawitacyjnej. Dlaczego tak jest? Przyzwyczajenie, opór przed zmianą, nowym, brak wiedzy wśród części osób zajmujących się projektowaniem. Sytuacja typowa, dotyczy nie tylko naszej branży. Tak po prostu jest. Tylko co w takiej sytuacji powinien zrobić inwestor? Projekt domu musi kupić. Jeżeli ma zasobny portfel – wybierze projekt indywidualny. Koszt wysoki, ale dzięki temu dom, w tym również instalacje, zostaną dobrane tak, jak być powinny – pod potrzeby inwestora. Inwestor kupujący projekt typowy nie ma takiego komfortu. Musi dodatkowe projekty dokupić (wentylacja mechaniczna, instalacja grzewcza z pompą ciepła, dolne źródło pompy ciepła itd.). Może też zdać się na instalatora, który robił to już wiele razy i żadnego projektu nie potrzebuje. Oczywiście, że nie potrzebuje, bo wykonanie instalacji zgodnie z projektem jest trudniejsze, a możliwość kontroli i weryfikacji przez inwestora – łatwiejsza. Rozwiązania z wszystkowiedzącym instalatorem nie polecamy. Zdecydowanie polecamy natomiast wykonanie projektów tych instalacji, których nie obejmuje projekt domu lub są one nie do końca kompletne. Mamy tu głównie na myśli projekty rekuperacji, ogrzewania i klimatyzacji. Idea RohaEnergy oparta jest na wyborze najlepszych dla inwestora rozwiązań i wykonanie ich w taki sposób, aby działały najefektywniej, co oznacza najmniejsze możliwe koszty inwestycyjne oraz najmniejsze możliwe koszty eksploatacyjne. Aby to było możliwe, konieczne jest przemyślenie wszystkich trzech instalacji sterujących klimatem w domu przez jedną osobę i zaprojektowanie ich jako całość (choć technicznie mogą być to niezależne trzy opracowania). Tylko wtedy możliwe jest uzyskanie efektu synergii, również tego wynikającego z wpływu instalacji na siebie. Wykonanie rzetelnych obliczeń pozwoli na: – dokładne dobranie mocy urządzenia grzewczego i instalacji grzewczej, co pozwoli uniknąć nadmiernych kosztów inwestycyjnych, – dokładne dobranie ilości powietrza wentylowanego, tak aby zapewnić komfort mieszkańcom, – dokładne dobranie mocy klimatyzatorów w wybranych pomieszczeniach tak, aby zapewnić odpowiednią temperaturę wewnątrz również w najgorętsze letnie dni, – uwzględnienie w instalacji grzewczej odzysku ciepła z rekuperacji, co pozwoli jeszcze bardziej zmniejszyć koszty zarówno inwestycyjne, jak i eksploatacyjne, – uwzględnienie w instalacji klimatyzacyjnej odzysku chłodu z rekuperacji, co pozwoli zmniejszyć koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne, – uwzględnienie bezkolizyjnego prowadzenia wszystkich instalacji oraz odpowiednie umiejscowienie grzejników, nawiewów klimatyzacji oraz nawiewów i wyciągów rekuperacji. Podczas dokonywania obliczeń inżynier bierze pod uwagę wiele danych. Przy obliczeniu zapotrzebowania na ciepło (instalacja grzewcza) oraz na zimno (klimatyzacja) bierze się pod uwagę m.in.: – przeznaczenie pomieszczeń, – ich powierzchnię, – izolację przegród (ścian, podłogi, sufitu), – wielkość powierzchni przeszklonych i współczynnik strat ciepła/zimna dla okien, – usytuowanie pomieszczeń względem stron świata, – dodatkowe elementy wydzielające ciepło w pomieszczeniach (oświetlenie, komputery – szczególnie przy obliczeniach klimatyzacji). Montaż instalacji bez projektu jest jak błądzenie po omacku po nieznanej okolicy i choć tak zrobione instalacje jakoś działają (najczęściej ogrzewanie jest przewymiarowane, ale można skręcić termostaty, klimatyzacja podobnie, ale można nie nastawiać na maksymalne chłodzenie, a rekuperacja za mało wydajna, ale kto to sprawdzi), to pozbawione są one całkowicie – stosunkowo łatwo możliwego do uzyskania – efektu synergii. Różnica pomiędzy działaniem synergicznych i jakoś wykonanych instalacji jest ogromna: zarówno pod względem kosztów inwestycyjnych, eksploatacyjnych, jak i komfortu w domu.